Gemeente Dongen experimenteert met duurzaam harsfalt

Op de parallelweg van de Gemeenteweg in Dongen ligt sinds donderdag 7 september 2023 een bijzonder asfaltmengsel: harsfalt. In harsfalt is de bitumen vervangen door een 100% biologisch bindmiddel. Ruud Jansen, adviseur Techniek & Ontwikkeling bij de gemeente Dongen vertelt over deze pilot.

‘We werden vorig jaar tijdens onze workshop over duurzaam asfaltonderhoud getipt door een van de fabrikanten van harsfalt (Versluys Groep). De meetresultaten in laboratoriumproeven waren veelbelovend. Het bindmiddel van harsfalt is stijver dan bitumen en heeft daardoor meer draagkracht. Ook verouderd het minder snel en is de hechting aan de steentjes in het asfalt beter’, vertelt Jansen. Nu het asfalt ook echt buiten ligt, wordt het de komende vier jaar onafhankelijk gemonitord. ‘We hebben het project laten opnemen in de proeftuin Biobased asfalt van BouwCirculair. Dit loopt gelijk met de tests van het Asfaltkwaliteitsloket. Over vier jaar weten we of het harsfalt doet wat het belooft.’

Obstakels overwinnen

Harsfalt ligt al op meer plekken in Nederland, maar Dongen heeft de primeur voor Zuid-Nederland. Jansen onderzocht ook andere asfaltmengsels, bijvoorbeeld met meer lignine. ‘Maar daar zit nog steeds 50% bitumen in. We willen graag van de fossiele brandstoffen af en harsfalt is 100% biologisch.’ Bovendien kan harsfalt op een lagere temperatuur gemaakt worden, wat zorgt voor een flinke CO2-reductie (35%). ‘De grootste klapper maak je in de centrale waar het asfalt gemaakt wordt. Dat was voor mij de grootste trigger om te experimenteren met harsfalt.

Maar voor het harsfalt op de parallelweg van de Gemeenteweg aangebracht kon worden, moest Jansen een aantal obstakels overwinnen. ‘We moesten afwijken van ons in- en aankoopbeleid, omdat het harsfalt nog niet in concurrentie wordt aangeboden. Daar kwamen vanuit het college wel wat vragen over. Bijvoorbeeld of het asfalt ook door reguliere aannemers kon worden aangebracht en of er andere fabrikanten waren. Dat we binnen de gemeente Dongen duurzaamheid steeds verder vorm willen geven, gaf uiteindelijk de doorslag’, vertelt Jansen. ‘We willen degenen die vooruit willen de kans geven en anderen stimuleren dat ook te doen.’

De kosten voor het harsfalt liggen twee keer zo hoog als regulier asfalt. ‘Dat vangen we op doordat we het regulier asfalt onderhouden met verjongingscrèmes en daardoor het onderhoud vooruitschuiven. Hierdoor kunnen we deze pilot verantwoord doen.’

De toekomst is duurzaam

Dat de gemeente Dongen dit voor elkaar kreeg komt volgens Jansen doordat Dongen als kleinere gemeente door korte lijntjes slagvaardig is. Maar de gemeente Dongen wil nog meer: ‘We willen de beschrijvingen in ons moederbestek aanscherpen. We zijn zoekende hoever we daarin kunnen gaan. Is het al werkbaar als we bijvoorbeeld MKI-waardes opnemen, zodat de aannemer niet elke keer alles moet uitrekenen. En we willen nu ook gaan kijken of we alles emissieloos kunnen doen. Is dat op de schaalgrootte van Dongen al interessant?’

Daarnaast moet je als (kleinere) gemeente niet bang zijn, stelt Jansen. ‘Denk in mogelijkheden en durf een keer iets nieuws te proberen. Breng daarbij van te voren wel goed de risico’s in kaart en praat met elkaar over wat je doet als het toch misgaat.’